ኢትዮጵያውያንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን በኖርወይ
በኖርወይ ኢትዮጵያውያንን የሚወክል ቡድን ኣለ?
ኢትዮጵያውያን በቅኝ ግዛት የተገዛን ህዝቦች ባለመሆናችን እንደ ሌሎቹ ኣፍሪቃውያን ሃገራት በብዛት የምንጎርፍበት የስደት መዳረሻ ኣገር የለንም፡ ፡ ሌሎች ኣፍሪቃውያን በብዛት የሚገኙት በድሮ ቅኝ ገዢያቸው ኣገር ሲሆን እኛ ግን በስደት ብብዛት የምንገኘው በዋንኛነት በጎረቤት ኣገሮች(ሱዳን ኬንያ) በ ኣረብ ኣገሮች ሲሆን በምዕራቡ ዓለም ግን በ ብዛት ኢትዮጵያውያንና ትዉልደ ኢትዮጵያውያንን ያስጠጋች ሃገር ዩ.ኤስ.ኤ መሆንዋ ይታወቃል፡ ፡ ቤተእስራኤላዊያንን በሙሴ ኦፐረሽንና በ80ዎቹ መጀመርያና በ ሶሎሞን ኦፐረስሽን በ1991 ዘሮቼ ብላ የወሰደች እስራኤልም በትዉልደ ኢትዮጵያውያን ብዛት ተጠቃሽ ነች፡ ፡በተዛምዶ ከፍተኛ ኢትዮጵያውያን ስደተኞች የሚገኙባቸው የኣዉሮጳ ሃገራት በቅደምተከተል ጀርመንና ስዊድን ሲሆኑ ኖርወይም በ 2013 መጨረሻ 7000 ያክል ኢትዮጵያውያንና ትዉልደ ኢትዮጵያውያን እንደሚኖሩባት የኖርወይ የስታትስቲክስ ማእከላይ ቢሮ ዘገባ ያረጋግጣል፡ ፡ ከእነዚህ 2800ዎቹ የኖርወይ ዜግነት ያገኙ ናቸው፡ ፡
ኢትዮጵያውያን በቅኝ ግዛት የተገዛን ህዝቦች ባለመሆናችን እንደ ሌሎቹ ኣፍሪቃውያን ሃገራት በብዛት የምንጎርፍበት የስደት መዳረሻ ኣገር የለንም፡ ፡ ሌሎች ኣፍሪቃውያን በብዛት የሚገኙት በድሮ ቅኝ ገዢያቸው ኣገር ሲሆን እኛ ግን በስደት ብብዛት የምንገኘው በዋንኛነት በጎረቤት ኣገሮች(ሱዳን ኬንያ) በ ኣረብ ኣገሮች ሲሆን በምዕራቡ ዓለም ግን በ ብዛት ኢትዮጵያውያንና ትዉልደ ኢትዮጵያውያንን ያስጠጋች ሃገር ዩ.ኤስ.ኤ መሆንዋ ይታወቃል፡ ፡ ቤተእስራኤላዊያንን በሙሴ ኦፐረሽንና በ80ዎቹ መጀመርያና በ ሶሎሞን ኦፐረስሽን በ1991 ዘሮቼ ብላ የወሰደች እስራኤልም በትዉልደ ኢትዮጵያውያን ብዛት ተጠቃሽ ነች፡ ፡በተዛምዶ ከፍተኛ ኢትዮጵያውያን ስደተኞች የሚገኙባቸው የኣዉሮጳ ሃገራት በቅደምተከተል ጀርመንና ስዊድን ሲሆኑ ኖርወይም በ 2013 መጨረሻ 7000 ያክል ኢትዮጵያውያንና ትዉልደ ኢትዮጵያውያን እንደሚኖሩባት የኖርወይ የስታትስቲክስ ማእከላይ ቢሮ ዘገባ ያረጋግጣል፡ ፡ ከእነዚህ 2800ዎቹ የኖርወይ ዜግነት ያገኙ ናቸው፡ ፡
Publisert: 09.03.2014 12:53
Av Girmay Assemahegn
እላይ ከተጠቀሱት ኖርወይ ከሚኖሩ ኢትዮጵያውያንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን ኣያሌ ትዳር መስርተው፡ ቤተሰባቸውን ኣምጥተው ወልደው ከብደው የልጅ ልጅ ያደረሱ በኖርወይ የተሳካ ሂወት መርተው ኖርወይና ትዉልደ ሃገራቸውን በተለያየ ዘርፍ በ እውቀታቸው የሚያገልግሉ ይገኙባቸዋል፡ ፡ በታማኝነትና በሰነምግባር ለሃገሪቱ ኗሪዎች ሳይቀር መልካም ኣርኣያ የሆኑ ይገኙባቸዋል፡ ፡
ከ ምርጫ 97 በኋላም ቢሆን በሃገሪቷ የተፈጠረው ቀላል የማይባል የፖሊቲካ ቀውስ ብዙ ኢትዮጵያውያን የፖሊቲካ ጥገኝነት እንዲጠይቁ ኣድርጓል፡ ፡ ብዙዎች ደግሞ ሃገራቸውን በተለያያ ምክንያት ለመልቀቅ ፈቅደዋል፡ ፡ ኣገሪቷ ለከፍተኛ ትምህርት ልካቸው ያልተመለሱ፡ የኤኮኖሚ ችግር ኣስገድድዋቸው ቤተሰብ ጥለው የተሻለ ኑሮን ተመኝተው ከኣገርቤት የነጎዱ በዚህኛው ክፍል ይመደባሉ፡ ፡
ፖሊቲካዊ እንቅስቃሴ??
የመጀመርያዎቹ ኢትዮጵያውያን ስደተኞች በወቅቱ ጸረ ደርግ ትግል ያካሂዱ የነበሩት ድርጅቶች በተለይም ህወሓትንና ኢህኣፓን በመደገፍ ኣስተዋጸኦ ኣድርገዋል፡ ፡ እ.ፈ.ኣ. ከ 1993 በኋላ የመጡት የኦነግ ታጋዮችና ከድርጅቱ ጋር ንክኪ ያላቸው ስደተኞችም ድርጅቱን እየደገፉ ቢሆንም የድርጅቱ መሰነጣጠቅ የራሱን ጫና እንደፈጠረባቸው ይገመታል፡ ፡ በዚህ ክፍል የሚመደቡት ኢትዮጵያውያን ስደተኞች ከሃገር ቤት ጋር ያላቸው ግንኙነት እየጠበቀ መምጣቱን ምንጮች ይጠቁማሉ፡ ፡ በቅርቡ ከኦነግ በበመዉጣት ኦ.ዲ.ግ. የፈጠሩት ኣንጋፋ ታጋይ ሌንጮ ለታ ወደ ኣገርቤት መመለሳቸው ይህን ቁርኝት የበለጠ እንደሚያሰፋው ይገመታል፡ ፡ ከኢትዮጵያ ኣንጋፋ የፖሊትካ ድርጅቶች በ ህወሓት፡ በኢህኣፓ፡ በኦነግና በኦብነግ በኣመራር ደረጃ ሲሳተፉ የነበሩ ወደ ኣገርቤት ብንመለስ ጥቃት ሊደርስብን ይችላል ቢሉ የሰማ የሚያምናቸው ጥቂት ሊህቅ ፖሊቲከኞች በኖርወይም ይገኛሉ፡ ፡
ኦብነግ (ኦጋዴን ብሔራዊ ነጻ ኣውጭ ግንባር) ኣባላትና ደጋፈዎች በተለያዩ ሰላማዊ ሰልፎች በኖርወይ ህልዉናቸውን ያሳዩ ቢሆንም የድርጅቱ ኣንጃ ከመንግስት ጋር ድርድር ኣድርጎ ኣገርቤት ከገባ በኋላ ብዙ የቀድሞ የድርጅቱ ደጋፊዎች የኢትዮጵያ መንግስት የልማት እንቅስቃሴና ሰላም ከሚደግፉ ኣካላት በጋራ መንቀሳቀስ ጀምረዋል፡ ፡ ከምርጫ 97 በፈት የተጀመረና ምርጫው ካስከተለው ቀዉስ ጋር ተያይዞ ብዙዎች ኢትዮጵያውያን የፖሊቲካ ድርጅት ኣባልነታቸውን እንዲመሰቃቀል ኣድርጎታል፡ ፡
እ.ፈ.ኣ. በ. 2008 በኢትዮጵያ መድረክ ሲመሰረት የመድረክ ኣባላትና ደጋፊዎች ነን እያሉ በይፋ የሚንቀሳቀሱት ጨምሮ በኢትዮጵያ በኣሸባሪነት የተፈረጀው ግንቦት ሰባትም ለትጥቅ ትግሉ የኖርወይ ክሮነር ትተው ኣስመራ የሚነጉዱለት ኣባላት ባያገኝም 500 ዶላር እየከፈሉ የሚታለቡለት ላሜ ቦራዎች ኣላጣም፡ ፡ ከ 50-70 የሚያክሉ ወጣቶች ቲ ሸርቱን ለብሰው በመሪያቸው በ ዳግማዊ "ባልቻ" ኣንዳርጋቸው ፈት ኣካኪ ዘራፍ ሲሉ በኢሳት መስኮት ታይተዋል፡ ፡ የፊልሙ ቅጅ ቀድመው ለ ስደተኝነት ጉዳይ ይግባኝ ቦርድ የላኩት ከፈሎቹ በኢንቨስትመንት ዓይን ትርፋማ ሊባል በሚችል ሁኔታ በተጻፈላቸው የድጋፍ ደብዳቤ ፍቃድ ኣግኝተውበታል፡ ፡፡
በወቅቱ ኖርወይ በጸረ-መንግስት የተቃዋሚነት እንቅስቃሴ የላቀ ደረጃ ላይ እንዳለች በተቃዋሚዎች ድረገጽና ማሕበራዊ ሚድያ ገጾች ተጋኖ ሲወራ ይሰማል ይታያል፡ ፡ ኢትዮጵያውያን በቤተክርስትያን ዉስጥ ገብተው ከነቤተሰቦቻቸው ራሃብ ኣድማ መተዋል፡ ፡ ኣገርቤት ከምንገባ እዚሁ ሞታችንን እንመርጣለን ብለው በኖርወይ ፖሊስ እንግልት ሲደርስባቸው ኣይቶ ልቡ ያልተሰበረ ኢትዮጵያዊ ወገን ኣልነበረም፡ ፡ ሰላማዊ ሰልፍ፡ የገንዘብ መዋጮ ላንዳንዶች ወርሃዊ መደበኛ እንቅስቃሴ ሆኗል፡ ፡
ጥያቄው በእነዚህ እንቅስቃሴዎች ዉስጥ የሚሳተፉት ኢትዮጵያውያን በኣብዝሃ ኖርወይ ከሚኖረው ኢትዮጵያዊ ስንት መቶኛ ናቸው?
በእንቅስቃሴዎቹ ጉልህ ኣስተዋጸኦ ከሚያደርጉትስ ኢትዮጵያውያን ውስጥ ሁሌ 70 በመቶ በላይ ፍቃድ የሌላቸው መሆኑ ምስጢር ይሆን?
ኣንዳንድ ኢትዮጵያውያን የፖሊቲካ እንቅስቃሴያቸው ማሳረገጫ እንዲሆንላቸው የኣንድን ብሔር ኣባላት ለይተው በተለይ በቀጥታ ፊት ለፊት የሚቃወምዋቸውን ግለሰቦች ስም ሰጥተው በኢትዮጵያ መንግስት ስላይነት ከሰዋል፡ ፡ በሰው ያስጻፉትን የኢትዮጵያን መንግስት የሚተች ኣርቲክል የኖርወይ ክሮነር ዉሎ ይግባ ኣንዳንድ የድረገጽ ኣዘጋጆችን ጉቦ በመስጠት ኣስለጥፈው ሲያበቁ፡ ስታቫንገር ድረስ ሄደው መቸውም ድል ነስታ ቆሽታቸውን ያሳረረችውን የብሔር ብሔረሰብ ሰንደቅ ዓላም ሲያወርዱ የተነሱትን ፊልም በኩራት ወደ ዩትዩብ መጫናቸውን ረስተው ያቀረቡት ክስ ግን እራሳቸውን መልሶ ኣሳፍሯል፡ ፡ ለ ዴሞክራሲ ትግል ተሳታፊነት ማስረጃ ፍለጋ ፎቶግራፎችና ፊልሞች በሳይበር እየለቀቁ የወያኔ ሰላዮች ይከታተሉኛል ማለቱ ለሰሚዎቹ ህግ ኣስከባሪዎች ኣስቂኝ ነበር፡ ፡
ብዙዎች ኢትዮጵያውያን በኖርወይ በ "ሳይለንት ማጆሪቲ" የሚመደቡ እንደሆነ ዛሬ ኢትዮጵያውያን ስም የሚነግደው ተቃዉሞ ኣስተባብሪው ሳይቀር ኣምኖበታል፡ ፡
ታድያ! በኖርወይ ኢትዮጵያውያንን የሚወክል ቡድን ኣለን?